Wadliwe otwarcia zapasów

Podsumowanie statystyk dotyczących wadliwych prób otwarcia zapasów.

 Rok  suma prób  błędy śmiertelne  procent błędów śmiertelnych
 2008  138  5  3,6%
 2009  122  4  3,2%
 2010  106  6  5,6%
 2011   50  2  4,0%
 2012

Podsumowanie kolejnych PARASEM i innych:

Wszystkich prób wykonano:

2008 –  138

2009 –  122

2010 –   106

2011 –    50

W tym prób całkowicie udanych:

2008 – 121

2009 –  83

2010 –  48

2011 –  48

Całkowity brak możliwości użycia zapasu w próbach:

2008 –  5

2009 –  4

2010 –  6

2011 –  2

Zwraca uwagę podobna ilość błędów dających gwarancję niezadziałania  zapasu ujawniona w kolejnych latach. Najczęściej było to spowodowane błędami popełnionymi podczas zamykania kontenera z zapasem.

Zwiększająca się liczba otwarć poprzedzonych pewnymi problemami może być spowodowana większym zwracaniem uwagi na to przez organizatorów. Tym niemniej ujawnienie w ostatnim (2010 r.) PARASEMIE ponad połowy otwarć poprzedzonych pewnymi problemami każe bić na alarm. Do pilotów musi dotrzeć wiedza na temat prawidłowego korzystania z zapasów. Jeszcze raz powtarzam, że wykazane problemy z użyciem zapasu są alarmujące.

PARASEM 2008

Czeska szkoła Elspeedo zorganizowała imprezę dla paralotniarzy, podczas której piloci mogli rzucić zapas podczas zjazdu po linie, aby następnego dnia móc wziąć udział w składaniu tego zapasu. Dla pilotów przygotowano także spotkanie z ratownikami górskimi i mogli wysłuchać wykładu o zapasach.

Rzut zapasu odbywał się podczas zjazdu na linie, na wysokości około 2 m nad ziemią, gdy pilot osiągał prędkość 20-30 km/h. Poruszał się w tym czasie pod wiatr wiejący z prędkością 10-15 m/s. Rzuty były filmowane. Analiza tego materiału wykazała, że na 140 złożonych zapasów (w tym 138 zapasów rzuconych):

5 zapasów nie otworzyło się przy pierwszej próbie (3,6 %)

3 zapasy były niepoprawnie włożone w uprząż

5 opóźnionych otwarć koperty wewnętrznej

1 koperta wewnętrzna zaplątana w linki zapasu

1 uchwyt zapasu niepoprawnie zamocowany

3 zapasy ciężko było wyciągnąć z kontenera

1 zapas był spakowany do kontenera wraz z instrukcją obsługi

W sumie na 140 sprawdzonych zapasów nieprawidłowości stwierdzono w 19 przypadkach.

Pięć najcięższych przypadków nieotwarcia się zapasów było spowodowane:

2 razy błąd konstrukcyjny uprzęży

2 razy nieprawidłowo włożony zapas do uprzęży.

1 raz zmiany konstrukcyjne w uprzęży dokonane przez pilota.

PARASEM 2009

W roku 2009 pod koniec lutego ponownie została zorganizowana taka impreza. Jej wyniki pokazują, że ilość zapasów, które by nie zadziałała procentowo nie uległa zmianie. Na uwagę zasługuje fakt, że nieprawidłowości zaobserwowano u ponad jednej czwartej pilotów !!!

Razem wyrzuciło swój zapas 122 pilotów, z tego:
– 83 pilotów wyrzuciło i otworzyło swój zapas bez żadnych problemów,

– 20 pilotom otworzył się zapas szybciej niż zdążyli puścić uchwyt zapasu, jest to błąd nie powodujący dużego zagrożenia dla pilota, ale wymagający zwrócenia uwagi osobie układającej zapas na konieczność wyeliminowania go,

– 4 piloci mieli duże problemy z wyciągnięciem zapas z uprzęży, w końcu im się udało, a zapas się otworzył,

– 1 pilot odrzucił swój zapas tak, że zaczepił się o linkę speed systemu, udało mu się go ponownie wyrzucić i prawidłowo otworzyć, w tym wypadku chodziło o uprząż SKY Light Turist, ale ten problem może wystąpić i w innych uprzężach,

– 3 pilotów wyrzuciło swój zapas za późno, czyli nie zdążyły się poprawnie otworzyć,

– u 2 pilotów został zapas w uprzęży, czyli nie udało się go wyrzucić, u jednego z nich chodziło o uprząż MAC Para Perfect z zardzewiałą zawleczką (zawleczka musi być wykonana z materiału nierdzewnego), w dodatku w wewnątrz kontenera uprzęży znajdował się kawałek rzepa, który skleił jeden z segmentów kontenera uprzęży ( wewnątrz kontenera uprzęży nie mogą znajdować się żadne rzepy, a już szczególnie ich część zwana haczykami),

– 4 pilotów nie nabrało dostatecznej prędkości, żeby zapas poprawnie się otworzył,

– 2 pilotów wyrzuciło zapas z zapętlonymi linkami, w jednym z tych wypadków było to spowodowane zapętleniem się koperty zapasu z linkami, ponieważ koperta była przymocowany do jednej z linek (żeby się nie zgubiła), ale zapas się na koniec też otworzył (obecnie nie stosuje się mocowania koperty zapasu do czegokolwiek i na wypadek zgubienia najlepiej mieć zapasową kopertę i zapasowy uchwyt ),

– 2 pilotów poprawnie wyrzuciło zapas z uprzęży, ale ten nie wydostał się z koperty zapasu, w jednym z tych wypadków wypadł zapas z koperty po uderzeniu o ziemię,

– 1 pilot przerzucił zapas przez linę, czyli zapas nie mógł się poprawnie otworzyć, prawdopodobnie by się otworzył poprawnie.

Podsumowując:

– 83 pilotów nie miało problemy z funkcją swojego zapasu,

– u 5  pilotów wystąpiły problemy z powodu małej prędkości lub też przerzucenia zapasu przez linę, wynik nieznany,

– 27 pilotów miałoby pewne problemy, prawdopodobnie by zdążyli użyć zapasu przed kontaktem z ziemią (22,1%),

– 3 piloci dzięki przeplecionym linkom i przerzuceniu zapasu przez linkę speeda, by mieli większe problemy (2,5 %).
– w 4 przypadkach zapas by nie zadziałał (3,3%).

PARASEM 2010

Na Goduli na linie rzuconych zostało 80 zapasów, z tego:

– 3 pilotów miało problemy ze znalezieniem klamki,

– 4 klamek nie udało się prawie oderwać, w 3 przypadkach nie udało się wyciągnąć zapasu z uprzęży:

Mac XCL – krótka taśma uniemożliwiała uwolnienie zawleczek (alarmująca sprawa to to że zapas pakował do uprzęży bezpośrednio producent),

Revel – tasiemka przechodziła wokół zawleczki -,

Sky Wish 2 – niepoprawnie włożone igły nie dotych gumek co potrzeba – (czarna na białą),

Mac Goya – klamka została zahaczona o speed system,

– 16 zapasów wypadło z majtek zanim piloci je zdążyli odrzucic,

– 3 pilotów rzuciło zapas za późno – zaraz przed końcem zjazdu,

– 8 pilotów rzuciło zapas za słabo, praktycznie bez żadnej siły,

– w 2 przypadkach majtki nie się nie otworzyły – kontener w postaci kieszeni z 3 gumkami – 2 gumki były ze sobą związane (prawdopodobnie układacz popełnił błąd przy pakowaniu), drugi pilot nie odrzucił zapasu od siebie, ale puścił, a ten spadł na ziemię i nie otworzył się, ponieważ zdążył w tym czasie dojechać do końca kolejki. (Tak czy inaczej zapas powinien się napełnić w tym czasie),

– w 2 przypadkach zapas miał przełożone linki – z tego jeden raz zaplątały się również do nich majtki,

– 8 zapasów było ewidentnie posklejanych – potrzebowały raczej wcześniejszego przepakowania,

– a już tradycyjnie jednemu pilotowi wypadły instrukcje obsługi po wyrzuceniu,

Łącznie przełożyliśmy 90 zapasów.

W Offparku na huśtawce rzuciliśmy łącznie 26 zapasów, z tego:

– 2 zapasów nie dało się wyciągnąć z uprzęży:

Easy Fly frontkontener w połączeniu z zapasem Way Richly – krótkie tasiemki nie pozwoliły uwolnić zawleczki,

Revel 2 – gumka zabezpieczająca zawleczkę była nawinięta niepoprawnie – na koniec się udało ale przy użyciu dużej siły,

– 3 zapasy wypadły z majtek od razu nim piloci zdążyli je odrzucić,

– 2 pilotów rzuciło zapas w nogi (nie mierzyli),

– 1 zapas miał pozostawiony strasznie długi ostatni odcinek lin (koło 1.5 metra),

Łącznie przełożyliśmy 40 zapasów.

Wypadek polskiego paralotniarza na Lijaku. Koniec sierpnia 2010 roku.

Uchwyt zapasu oderwał się od koperty, która pozostała w szufladzie. Uprząż SOL CX 2, zapas Airvawe. Przyczyną było prawdopodobnie zablokowanie otwarcia kontenera na zapas (szuflady), ponieważ pilot w czasie rekonstrukcji zdarzenia zamknął kontener w taki sposób, że dłuższa zawleczka od rączki zapasu przechodziła przez obie pętelki zamykające kontener. Jeśli zrobił tak samo przed wypadkiem, to zapas nie mógł opuścić szuflady gdyż rączka zapasu musiała pokonać dużo dłuższą drogę, aby odblokować kontener. Przy okazji tasiemka łącząca rączkę z kopertą zapasu została naciągnięta z taką siłą, że oderwała się od koperty.

Akcja Paka w trójmieście luty 2011

Zapasów przełożono 50

2 z liną centralną na zewnątrz

W jednym układacz pozostawił obciążnik do układania czaszy (kiełbasa)

Liczba zapasów z uszkodzeniami technicznymi: 4 w 3 zapasy miały postrzępione po dwie, trzy linki, 1 zapas uszkodzenie materiału na szwie długości ok 3 cm.

Zbigniew Gotkiewicz

Czyli gotek - założyciel PSP, lata od zawsze, startuje w zawodach, testuje skrzydła, uczy latać, ekspert od spraw bezpieczeństwa

  • email: psp@psp.org.pl

    Polskie Stowarzyszenie Paralotniowe
    ul. Nad Wisłą 4A, 04-987 Warszawa

    NIP 527 251 23 14
    REGON 140534339
    KRS 0000236118