Instruktor – kto to taki?
Według słownika języka polskiego „instruktor to osoba instruująca kogoś, ucząca jakichś prawideł, udzielająca wskazówek, objaśnień itp. najczęściej na kursach, w sporcie, w wojsku)”. Definicja, krótka i intuicyjna. W przypadku paralotniarstwa jego rola jest jednak znacznie większa, przede wszystkim ze względu na aspekt bezpieczeństwa, jaki od początku towarzyszy lataniu.
Dlatego wybór odpowiedniej szkoły jest bardzo ważny.
Gdzie go znaleźć?
internet
To oczywiście przede wszystkim grupa dyskusyjna pl.rec.paralotnie. Dlaczego przede wszystkim? Bo pomimo niepochlebnych opinii jakimi cieszy się to medium w środowisku paralotniowym, jest to najłatwiejszy sposób na dotarcie do niego osobom z zewnątrz. Rzadko uzyskasz tu publicznie konkretne odpowiedzi, ale istnieje spore prawdopodobieństwo, że dostaniesz kilka wartościowych postów na priv, a dzięki nim uzyskasz kontakt z ciekawymi ludźmi. Pamiętaj że im bardziej ogólne pytanie, tym ogólniejsze odpowiedzi. Dlatego postaraj się sprecyzować swoje potrzeby i zadaj sobie trud wcześniejszego samodzielnego poszperania. Wiele szkół posiada własne strony internetowe.
gazety
Z istniejących na naszym rynku gazet o tematyce lotniczej, w dwóch (Przegląd Lotniczy i Cross Country) na pewno pojawiają się reklamy szkół. Same w sobie niewiele Ci powiedzą, ale znajdziesz tam linki do stron w internecie. A tam… patrz wyżej.
Gazety dają Ci jednak jeszcze jedną możliwość dowiedzenia się czegoś o szkole lub instruktorze. Czasami natkniesz się na jakieś nazwisko lub nazwę szkoły w tekście lub w podpisie pod artykułem. Wzmianki w artykułach są przeważnie odzwierciedleniem pozytywnych przeżyć i wspomnień osób, które korzystały z usług danej szkoły, są oczywiście subiektywne, ale trudno tu liczyć na obiektywizm. Nazwisko instruktora w podpisie pod tekstem daje Ci informację o sposobie przekazywania przez niego wiedzy, miejscach, które możesz z nim odwiedzić i sposobie organizacji wyjazdów.
Nie traktuj tego jednak jak warunku koniecznego, nie każdy ma dar pisania, a i czas jest istotnym czynnikiem. Zwłaszcza w sezonie dobry instruktor spędza czas od rana do wieczora z kursantami.
znajomi
Chyba najpewniejszy sposób na wyeliminowanie złej szkoły. Jeżeli masz latających znajomych, zapytaj ich nie tylko o wrażenia po kursie, ale również o to gdzie i z kim teraz latają. Nawet jeżeli nie będą chcieli wprost wyrazić swoich wątpliwości co do fachowości przebytego szkolenia (różnie to bywa), dowiesz się czy utrzymują kontakt ze szkołą i korzystają z jej kolejnych ofert wyjazdowych. Jeżeli nie zapytaj wprost dlaczego, być może nie wynika to z niezadowolenia kursanta, ale z braku funduszy na dalsze szkolenie, braku potrzeby szkolenia a może po prostu z braku oferty szkoły. Ta ostatnia przyczyna powinna Ci dać do myślenia, bo jeżeli będziesz się chciał dalej rozwijać oznacza to konieczność szukania nowej szkoły po zakończeniu kursu.
Niestety tutaj też kryje się pułapka. Niektóre ze szkół specjalizują się w kursach na pewnym poziomie i świadomie nie organizują żadnych wyjazdów za cel stawiając sobie doskonałe wyszkolenie podstawowe (I i II etap) i cel ten bez zarzutów realizują.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze szkoły?
Prawo
Jeśli chcemy latać legalnie musimy przede wszystkim sprawdzić czy szkoła posiada prawo do szkolenia personelu lotniczego. Takie prawo zapewnia certyfikat wydawany przez ULC. Najlepiej poprosić instruktora o numer certyfikatu, z którego korzysta i sprawdzić jego ważność na stronie ULC http://www.ulc.gov.pl/index_1.php?dzial=dokumenty&plik=dokumenty_lo
Sprzęt
Warto sprawdzić na czym będziemy latać w czasie kursu. Niektóre szkoły zawierają takie informacje na swoich stronach. Zgodnie z prawem powinna ona brzmieć mniej więcej: „Szkoła oferuje szkolenie wyłącznie na certyfikowanym sprzęcie”, idealnie kiedy możemy przeczytać np. „Co sezon cały sprzęt wykorzystywany do szkolenia podlega wymianie na fabrycznie nowy”. Generalnie skrzydła powinny mieć atest DHV 1 najwyżej 1-2 lub Afnor Standard i dobrze byłoby, żeby nie należały do zabytków, czyli pochodziły z niezbyt odległych czasów co dla paralotni oznacza około 5 lat. Jeśli znacie nazwę firmy i skrzydła można sprawdzić jego atest i rok, z którego pochodzi model na stronie http://para2000.org. Oprócz skrzydeł należy wymagać uprzęży z protektorem, obowiązkowo zapasów w uprzęży przy szkoleniu na II i III stopień, oraz kasków. Zwracaj uwagę aby cały sprzęt był odpowiedni dla Ciebie pod względem rozmiaru, zwłaszcza osoby bardzo drobne lub bardzo korpulentne (standardowo małe rozmiary zaczynają się od 65 kg masy startowej a duże kończą na 120 kg masy startowej) powinny upewnić się, że szkoła jest w stanie zapewnić im odpowiedni ekwipunek.
Terminy
Często charakter pracy ogranicza możliwości realizowania hobby, a biorąc pod uwagę, że powodzenie kursu paralotniowego w znacznym stopniu zależy od pogody należy liczyć się z faktem, że mając do dyspozycji wyłącznie weekendy szkolenie może ciągnąć się bardzo długo. Korzystniejsze są kilkudniowe kursy, zwłaszcza jeśli instruktor przed ich rozpoczęciem sprawdza prognozy pogody i w razie czego proponuje inny termin. Sprawdź czy oferta gwarantuje ilość wylatanych godzin i zawiera informację o dniach rezerwowych w celu uzupełnienia nalotu w razie wybitnie niesprzyjających warunków atmosferycznych.
Cena
Koszt wyszkolenia do stopnia umożliwiającego przystąpienie do egzaminu na SK (ukończony III stopień) to około 2 tys. zł. W międzyczasie czeka Cię wydatek na zakup sprzętu, ponieważ większość szkół zapewnia sprzęt w cenie kursu wyłącznie w czasie I i II stopnia. Oferują co prawda opcję wypożyczenia sprzętu na czas trwania III stopnia, ale jeśli chcesz latać i tak nie unikniesz tej pozycji w budżecie a cena wynajmu pozwoli na zaoszczędzenie kwoty na np. kask lub vario.
Miejsca szkolenia, siedziba szkoły i nasze miejsce zamieszkania
Często zadający pytanie o szkołę pomija taki szczegół jak miejsce zamieszkania. Wydaje się nieistotne skąd jest szkoła, ważne żeby szkoliła dobrze i w urokliwych miejscach. Założenie to jest słuszne jeżeli traktujesz kurs paralotniowy jako jednorazową wakacyjną przygodę. W praktyce po skończeniu kursu podstawowego (I i II stopień) jesteś zbyt niesamodzielny (nawet jeżeli wydaje Ci się inaczej), aby kontynuować tę przygodę samemu. Dlatego dobrze jest, jeśli masz taką możliwość (czyli wiesz o szkole, że ma dobrą opinię), wybrać szkołę ze swojego regionu. Pozwoli to utrzymać kontakt z instruktorem i poznać ludzi z Twojej okolicy, z którymi będziesz mógł wyjeżdżać na latanie. Również pomiędzy kolejnymi etapami warto odwiedzać szkołę, aby ćwiczyć elementy poznane podczas poprzednich etapów pod okiem instruktora, a nie samodzielnie. Taki zaprzyjaźniony instruktor to także łatwy dostęp do informacji o lokalnych grupach pilotów, miejscach do latania, planowanych wyjazdach a nawet warunkach pogodowych i co najważniejsze gwarancja zakupu sprzętu odpowiedniego do Twoich umiejętności. Jeśli latanie stało się Twoim nowym hobby, wszystkie te funkcje przejmą z czasem bardziej doświadczeni koledzy, ponieważ chociaż w powietrzu możesz polegać tylko na sobie, nigdy nie wybieraj się na samotne latanie. A za jakieś 2-3 lata sam będziesz mógł pomagać mniej doświadczonym kolegom w przebyciu tej drogi.
Szkolenia zagraniczne
To właściwie temat ostatniego sezonu. Do wyboru szkoły zagranicznej należy zastosować wszystkie przedstawione powyżej uwagi, czyli stawiać głównie na jakość samego szkolenia oraz możliwość dalszego rozwoju i korzystania z opieki instruktora. Różnica sprowadza się do innego podziału etapów szkolenia i nabywanych w związku z tym uprawnień. Niewątpliwą zaletą czeskich i słowackich szkół (bo o te głównie chodzi) jest możliwość wystawienia licencji umożliwiającej samodzielne loty już po 7-9 dniach szkolenia i co najważniejsze zdaniu egzaminu bezpośrednio po szkoleniu, najczęściej u instruktora prowadzącego to szkolenie. Polski system wymusza odbycie III etapów szkolenia, co znacznie podraża cały kurs (III etap to najczęściej wyjazd zagraniczny) i zdawanie państwowego egzaminu podczas ogólnopolskich sesji egzaminacyjnych przed LKE, organizowanych bardzo rzadko w Warszawie. Gdyby bariera ta została zniesiona, o co w tej chwili starają się polscy instruktorzy, sprawa wyboru szkoły została by sprowadzona wyłącznie do elementów merytorycznych dotyczących samego latania.
I na koniec coś z czego musisz zdawać sobie sprawę zanim podepniesz się do paralotni:
Obecność instruktora nie chroni od wypadku
Fałszywe poczucie bezpieczeństwa bywa równie groźne jak nieprzemyślana brawura. Nikt nie jest w stanie zagwarantować nam, że lot zakończy się bezpiecznie, zwłaszcza że w powietrzu jesteśmy właściwie sami i nikt z ziemi czy nawet z paralotni obok nie może w pełni ocenić sytuacji w jakiej się znajdujemy.
Dobry instruktor potrafi jednak w istotny sposób zniwelować prawdopodobieństwo przykrych następstw poprzez właściwą ocenę panujących warunków, znajomość naszych umiejętności i posiadanego sprzętu, zapewnić nam wsparcie psychiczne, co w niektórych sytuacjach jest po prostu niezbędne czy podpowiedzieć kiedy lepiej odpuścić a kiedy warto trochę zaryzykować.
it.
