W podsumowaniu zebrane zostały te zdarzenia, które zgłoszono na stronę PSP i opublikowano oraz dodatkowo te, o których dowiedziałem się z innych źródeł. Z wielu względów nie umieściłem opisów zdarzeń niezgłoszonych i w tych przypadkach za cały opis zdarzenia będzie musiał wystarczyć jego tytuł. W przypadku zdarzeń zgłoszonych więcej informacji na ich temat można przeczytać w dziale Bezpieczeństwa PSP. Pod uwagę brałem jedynie zdarzenia pilotów krajowych, które miały miejsce w roku 2006.
Poniżej tabela ze zdarzeniami w porządku chronologicznym.
Tytuł zdarzenia | Data zdarzenia | Czy zostało zgłoszone |
Lubomir – przeciągnięcie w zakręcie przy lądowaniu awaryjnym z niedolotem – złamany kręgosłup | 2006 ?? ?? | nie |
Napęd-przeciągnięcie przy źle wykonanym wingowerze- skrecenie w taśmach z zablokowaniem sterówek, lądowanie na drzewach, kradzież pozostawionego glajta. | 2006-12-24 | nie |
Lendak – złe wyprowadzenie ze spirali – podwinięcie na małej wysokości | 2006-12-01 | tak |
Podobin – dziura na lądowisku – uszkodzenie więzadeł stawu skokowego | 2006-11-21 | tak |
Janowiec – Podwinięcie przy szkwalach i turbulencji na małej wysokości – kręgosłup, żebra, obrażenia wewnętrzne. | 2006-11-18 | tak |
Klonówka – przewianie przy silnym wietrze z powodu braku speeda – lądowanie na zawietrznej | 2006-11-11 | nie |
Klonówka – podwinięcie na małej wysokości, Ozon Vibe – lądowanie na drzewach | 2006-11-11 | nie |
Klonówka – przewianie w dyszy nad grzbietem, Ozon Vibe, lądowanie na zawietrznej | 2006-11-08 | nie |
Mała Czantoria – start na zawietrznej – złamana noga i kręgosłup | 2006-10-22 | nie |
Mieroszów – lądowanie na drzewie | 2006-10-22 | nie |
Podobin – rotory – lądowanie na drzewach | 2006-10-21 | nie |
Podobin – przeciągnięcie w rotorach – złamania ręki i uda | 2006-10-21 | nie |
Mieroszów – cytat: sześć przewiań w kwadrans chyba | 2006-10-18 | nie |
Bassano – zderzenie przy ladowaniu – złamanie ręki i kręgosłupa | 2006-10-01 | tak |
Stranik – start ze skręconymi taśmami – bez konsekwencji | 2006-09-30 | tak |
Napęd – przeciągnięcie w zakręcie – złamanie nogi | 2006-09-30 | tak |
Stranik – podwinięcie – zapas. | 2006-09-25 | tak |
Skrzyczne – uwięźniecie nogi w wykrocie przy starcie – uszkodzenie kolana | 2006-09-24 | tak |
Piła krawężnik – przewianie – złamany kręgosłup | 2006-09-23 | nie |
Skrzyczne – podwinięcie, krawat, rotacja, zapas – lądowanie na drzewach | 2006-09-15 | nie |
Żagiel – przewianie – drzewowanie | 2006-09-03 | tak |
Alpy – zderzenie w powietrzu dwóch paralotniarzy – rozdarcie skrzydła | 2006-08 | nie |
Alpy – potracenie widza na lądowisku przez tandem – potłuczenia widza | 2006-08 | nie |
Lijak – niedolot i lądowanie z wiatrem – złamanie nogi | 2006-08-21 | tak |
Mazowsze – spirala do ziemi – śmierć pilota | 2006-08-20 | tak |
Rudnik – podwinięcie na małej wysokości – złamanie podudzia | 2006-08-20 | nie |
Bezmiechowa – przeciągnięcie przy lądowaniu – złamanie kręgosłupa | 2006-08-16 | nie |
Hol lotni – przeciągnięcie – śmierć pilota | 2006-08-10 | nie |
Swiętokrzyskie – brak wszystkiego – złamanie nóg i kręgosłupa | 2006-07-30 | tak |
Kozubnik – złe rozplanowanie lądowania – nadgarstek | 2006-07-28 | Tak |
Hol – przebieg wypadku nieznany – śmierć pilota | 2006-07-26 | Tak |
Skrzyczne – turbulencje na lądowisku – złamanie kręgosłupa lędźwiowego | 2006-07-23 | Nie |
Skrzyczne – lądowanie na stoku z powodu braku wysokości – lądowanie na drzewach | 2006-07-22 | Nie |
Jaworowy – przeciągnięcie przy lądowaniu na nowym skrzydle – ogólne potłuczenia | 2006-07-13 | Tak |
Napęd tandem – wpadnięcie na druty elektryczne – złamania u pasażera. | 2006-07-04 | nie |
Napęd – awaria silnika po nasypaniu przez dziecko piachu do zbiornika | 2006-07-04 | Nie |
Alpy – klapa na małej wysokości, zapas – złamanie ręki przy przyziemieniu | 2006-06-10 | Tak |
Hol – lądowanie pod stromy brzeg rzeki – złamanie kręgosłupa | 2006-06 | Nie |
Szczyrk – klapa zaraz po starcie, Venus – skręcenie kolana, zerwanie ścięgien | 2006-06 | Nie |
Alpy – zahaczenie o linię elektryczną przy lądowaniu, Avax- stłuczona ręka | 2006-06 | Nie |
Alpy – strącenie kamienia nad startowiskiem – uszkodzenie glajta na starcie | 2006-06 | Nie |
Alpy – klapa przy stoku na Boomerangu 4 – zawiśnięcie na drzewie | 2006-06 | Nie |
Napęd – negatywka ze 100m,Whisper – złamana noga | 2006-06 | Nie |
Alpy – zderzenie z liną nośną – śmierć pilota | 2006-06-09 | Tak |
Chłapowo – zderzenie dwóch pilotów kręcących spirale – bez obrażeń | 2006-06-30 | Nie |
Skrzyczne – nieudany start tandemu – Pilot uszkodzenia twarzy, pasażer uszkodzenia kręgosłupa | 2006-06-25 | Nie |
Hol – lockout po przeciągnięciu na holu – złamanie miednicy i żeber | 2006-06-24 | Nie |
Napęd – odwiązanie się sterówki przy lądowaniu – negatywka. | 2006-06-18 | Tak |
Stradomka – cytat: kolesia prądem popieściło, bo nie wiedział jak skręcić w prawo | 2006-06-16 | Nie |
Klif – lądowanie w rotorze – skręcenie kostki | 2006-06-15 | Tak |
Napęd – przeciągnięcie Voxa po starcie przy poprawianiu się w uprzęży – negatywka do ziemi, potłuczenia pilota | 2006-06-13 | Nie |
Piekary Śląskie – zahaczenie pilota o drzewa nad stadionem – skutki nieznane | 2006-06-11 | Nie |
Lubomir – negatywka po fronsztalu na Astralu, upadek pomiędzy drzewa – złamanie ręki | 2006-06-10 | Nie |
Rudnik – ataki ptaka drapieżnego – uszkodzenia glajtów | 2006-06-09 | Nie |
Alpy – turbulencje nisko nad ziemią – złamany kręgosłup | 2006-06-07 | Tak |
Bassano – niskie obuwie przy niskich lotach – złamanie nogi w kostce | 2006-05 | Nie |
Jastrzębie hałda – próby latania przy silnym wietrze – otwarte złamanie | 2006-05-23 | Nie |
Wrocław – brak mocy przy starcie – lądowanie w wodzie | 2006-05-23 | Tak |
Skrzyczne – lądowanie akrobatyczne – złamanie nogi | 2006-05-19 | Tak |
Stranik – zła reakcja pasażera tandemu – skręcenie kolana u pilota | 2006-05-14 | Tak |
Klonówka – złe wpięcie taśmy w karabinek – zdjęcie w artykule „Złe wpięcie taśm” | 2006-05-13 | Tak |
Mieroszów – warunki pofrontowe, przewianie i poskładanie – drzewo | 2006-05-13 | Tak |
Żagiel – podwinięcie na speedzie – przymusowe lądowanie | 2006-05-13 | Tak |
Lubomir – drzewowanie – wstrząs mózgu | 2006-05-09 | Tak |
Jezioro Garda – przelot lądowiska na cyplu – wodowanie | 2006-05-07 | Tak |
Skrzyczne – przewianie za schronisko i upadek na wiatrołomie – bez obrażeń | 2006-05-06 | Nie |
Bassano – B-sztal na wysokości kilkudziesięciu metrów zakończony ratowaniem – zajście w czasie szkolenia pod nadzorem instruktora | 2006-05-03 | Nie |
Lijak – Taśmy udowe nie zapięte – bez obrażeń | 2006-05-06 | Tak |
Lijak – Przeciągnięcie po klapie – uderzenie w stok | 2006-05-03 | Tak |
Lijak – zaczepienie butem o linkę glajta w czasie startu | 2006-05-03 | Tak |
Żar – zawiśnięcie na przewodach – odcięcie zasilania dwóch wsi. | 2006-05-03 | Tak |
Skrzyczne – uderzenie w drzewa po starcie – złamanie nogi | 2006-05-03 | Tak |
Hol – zaczepienie liny o grunt, problem z wyczepieniem – lockaut | 2006-04-26 | Tak |
Klif – złe zgaszenie skrzydła – uszkodzone auto. | 2006-04-22 | Tak |
Lubomir – niedolot do lądowiska – lekkie urazy | 2006-04-19 | Tak |
Bassano – podwinięcie w turbulencjach – żebro | 2006-04-13 | Tak |
Mieroszów – skrzydło Vega na speedzie negatywki po fronsztalu na skutek błędów w pilotażu – bez obrażeń | 2006-04-09 | Nie |
Jaworowy – negatywka, pilot nie rzucił zapasu, bo miał grube rękawice i rączkę poza zasięgiem wzroku – złamanie nogi w kostce, ręki i żeber. | 2006-04-07 | Nie |
Wołomin – pokazy z napędem na małej wysokości, zaczepienie o drzewo – złamanie nogi | 2006-03-26 | Nie |
Mrągowo – lądowanie na napędzie na dachu Passata – wgnieciony dach i maska, poniesione koszty naprawy | 2006-01-16 | Nie |
Hol – wyciągnięcie uchwytu zapasu z frontkontenera zamiast rączki wyczepu – lądowanie na zapasie | 2006-01-11 | Nie |
Na początek liczba zgłoszeń. Jest ich podobna ilość jak w roku ubiegłym. Nieco większa ilość zdarzeń niezgłoszonych wynika jedynie z większej uwagi, jaką zwracałem na wszelkie doniesienia. Wynika z tego też fakt, że ciemna liczba zdarzeń, nawet poważnych jest wciąż trudna do oszacowania i w kategorii zdarzeń, które nie pociągnęły za sobą poważnych konsekwencji może być ich dużo więcej, niż te zebrane w zestawieniu. Nie należy jednak ich bagatelizować, gdyż na przykład tak popularne lądowania na drzewach i przewianie na żaglu mimo, że bardzo powszechne przy ich lekceważeniu będą doprowadzać do poważnych wypadków.
Podobne do ubiegłorocznych są zarówno ilości zdarzeń, jak i stosunek zakończonych urazem do zdarzeń bez urazów. Około połowa zgłoszonych zdarzeń zakończyła się urazami. Na ogólną liczbę 81 zdarzeń z urazami było 38 (48%), a bez urazów 43. W roku 2005 odnotowano 60 zdarzeń, z tego z urazami 25 (42%). Podobnie ma się zestawienie rodzajów tych urazów.
Najpoważniejsze, ze skutkiem śmiertelnym tragiczne wypadki były w tym roku wyjątkowo liczne, ale nie ma możliwości znalezienia dla nich wspólnego mianownika. W roku 2005 był jeden wypadek śmiertelny spowodowany próbą robienia spirali na małej wysokości. Ta sama przyczyna stała się przyczyną śmierci jednego z nas w tym roku. Pozostałe przyczyny, to: przeciągnięcie lotni na holu, przypuszczalnie turbulencja na małej wysokości oraz zderzenie z liną nośną kolejki towarowej. Z analizy tych zdarzeń wynika, że być może piloci mogli by się uratować, gdyby na tej małej wysokości zdecydowali się na użycie systemu ratunkowego w momencie zaistnienia sytuacji awaryjnej. Spadochrony zapasowe w tych przypadkach zostały użyte zbyt późno, lub nie zostały użyte.
Pozostałe urazy, nawet te ciężkie nie różnią się liczbą w znacznym stopniu w porównaniu z rokiem ubiegłym:
Rodzaj urazu | rok 2006 | rok 2005 |
Złamania kręgosłupa | 9 | 6 |
Złamania nogi | 17 | 12 |
Złamania ręki | 5 | 4 |
Złamania miednicy | 1 | 1 |
Złamania żeber | 4 | 1 |
W związku z powtarzalnością tych wyników możemy je potraktować jako ponurą przepowiednię na przyszły sezon.
Jeśli chodzi o przyczyny wypadków, to przyczyna najpopularniejsza w zeszłym roku nadal powoduje najwięcej zagrożeń. Jest tolatanie w trudnych warunkach i przy niewielkim zapasie wysokości. Tutaj oprócz zdarzeń na żaglu należy jeszcze przypomnieć o lataniu w górach, gdzie piloci nisko nad trudnym terenem miewają problemy z turbulencją wynikającą z termiki i zawietrznych. Takie zdarzenia stanowią blisko 1/3 wszystkich sytuacji niebezpiecznych, co bardzo źle świadczy o możliwościach oceny przez pilotów warunków i dopasowywania ich do swoich umiejętności i sprzętu. Najgorsze jest to, że piloci nie potrafią przełożyc sobie wniosków tutaj zawartych na konieczność zrezygnowania z lotu w przypadku wystąpienia takich warunków.
Problemy natury technicznej, podobnie jak w roku ubiegłym nie są wielkim zagrożeniem. Problemy z techniką spowodowane są w większym stopniu brakiem odpowiedniej kultury technicznej, niż błędnymi rozwiązaniami technicznymi. Do tej kultury technicznej musimy zaliczyć także właściwe przygotowanie sprzętu do lotu i właściwą procedurę przedstartową tak, aby nie zdarzały się starty z niezapiętymi taśmami uprzęży, źle podpięte taśmy glajta, lub abyśmy nie byli zaskakiwani w powietrzu rozkręconą deltą czy też odwiązaną sterówką. Tym, którym trudno wyobrazić sobie konsekwencje latania w grubych rękawicach lub umożliwienia dostępu dzieciom do naszego sprzętu odsyłam przynajmniej do lektury tytułów zdarzeń. Nawet drobne nieprawidłowości w działaniu naszego sprzętu potrafią zepsuć nam lot. Świadczy o tym zgłaszanie przez pilotów takich zdarzeń, jak na przykład start ze skręconymi taśmami. Powinniśmy robić wszystko, aby uniknąć wszystkich realnych zagrożeń jakie jesteśmy w stanie sobie wyobrazić.
Duża ilość wypadków na początku sezonu. Ten rok kazał większości pilotów długo czekać na odpowiednie warunki, co zaowocowało dość późnym rozpoczęciem sezonu. Widać to po zgłoszeniach, gdy w czerwcu prawie codziennie miało miejsce jakieś zdarzenie. Wniosek z tego jest taki, że na początku sezonu powinniśmy stawiać sobie zadania mające na celu odnowienie nawyków i odruchów, aby nie być zmuszonym do przypominania sobie wszystkich elementów lotu w trudnej sytuacji.
W odróżnieniu od roku ubiegłego niewiele było doniesień o zdarzeniach podczas holowania. Przyszłe lata pokażą, czy ubiegłoroczne problemy z holowaniem będą powracały.