Wypadki 2007 – podsumowanie

Prawidłowy rozwój paralotniarstwa jest uwarunkowany wieloma czynnikami. Jednym z nich jest dbanie o poprawę bezpieczeństwa pilotów. Jedynym sposobem aby tego dokonać jest gromadzenie i rozpowszechnianie informacji o zdarzeniach niebezpiecznych jakie miały miejsce w trakcie używania paralotni. Po zapoznaniu się z takimi niebezpiecznymi sytuacjami piloci, instruktorzy, producenci sprzętu paralotniowego i organizatorzy latania będą mogli eliminować zagrożenia z własnej praktyki.

Im zgłoszenie zawiera więcej szczegółów, tym większe grono osób może z niego skorzystać. Zgłaszanie zdarzeń ma także oprócz znaczenia ostrzegawczego i informacyjnego także działanie terapeutyczne, gdyż podzielenie się z otoczeniem swoją sytuacją niebezpieczną pomaga wielu pilotom uporządkować swoje własne podejście do zagrożenia, którego byli świadkiem. Aby tego rodzaju zdarzenia nie zostały wykorzystane do innych celów, jak jedynie podnoszenie bezpieczeństwa nie publikowane są żadne dane pomagające zidentyfikować świadków i uczestników zdarzenia. Jak w latach ubiegłych tak i w roku 2007 zdarzenia zostały w ten sposób zgłoszone i opracowane.

Zdarzenia są dostępne dla wszystkich zainteresowanych i mogą służyć nie tylko zapoznaniu się z poszczególnymi zdarzeniami, ale także mogą być materiałem służącym do robienia zestawień i porównań. Dla oceny wiarygodności takich porównań zbieram także doniesienia o zdarzeniach, które nie zostały zgłoszone do działu bezpieczeństwa PSP. Z tych zestawień wynika, że ilość wypadków zakończonych poważnymi urazami jest powtarzalna dla pilotów paralotni. Na przykład najpoważniejszy uraz jakim jest złamanie kręgosłupa w roku 2005 miało miejsce 6 razy, w 2006 – 8 razy, a w roku bieżącym też 8 razy. Podobne prawidłowości widoczne są także w innych rodzajach urazów, włącznie z urazami powodującymi obrażenia śmiertelne. Takie zdarzenia występują średnio raz w roku.

Co roku uderzająca jest z jednej strony duża ilość zdarzeń, które są wynikiem prób latania przy zbyt silnym wietrze, a z drugiej strony mimo dużej ilości lądowań na drzewach i przewiań na zawietrzną brak poważniejszych obrażeń z tego tytułu. To, czego rzeczywiście nie można lekceważyć to rotory przy silnym wietrze powstające za przeszkodami terenowymi i w pobliżu krawędzi klifu.

Nowymi jakością w doniesieniach o sytuacjach niebezpiecznych są doniesienia o pilotach PPG latających na podejściach do lotnisk komunikacyjnych. Jednoznaczna negatywna opinia środowiska o takich zdarzeniach świadczy o rosnącej świadomości pilotów. Paralotniarze łamiący przepisy nie mogą już liczyć na akceptację lub uznanie środowiska. Być może także dzięki takiej zdecydowanej postawie skończy się dyskusja na temat jak traktować pilotów swobodnie latających, którzy nie chcą omijać stref  w których nie powinni latać. Warto przemyśleć te kwestie, szczególnie w świetle doniesień o zachowaniu się skrzydła w turbulencjach pozostawionych przez samoloty odrzutowe.

Co roku powtarzają się doniesienia o startach z nie zapiętymi taśmami uprzęży. Mimo stosowania przez producentów uprzęży różnych patentów zmniejszających prawdopodobieństwo zrobienia takiego błędu okazuje się, że jedynym sposobem jest wyrobienie sobie prawidłowych odruchów podczas przygotowywania się do startu.

Każdy zainteresowany sprawami bezpieczeństwa może prześledzić doniesienia pod kątem zdarzeń, jakie budzą jego największe obawy. Dzięki temu zapozna się zarówno z przyczynami występowania takich zdarzeń, jak i będzie mógł wyciągnąć wnioski w celu ich uniknięcia.

Zdarzenia zgłoszone

    • 51  Skrzętla – podwinięcie na skrzydle wyczynowym – wpadnięcie w drzewa  2007-03-25
    • 50  Skrzyczne – problemy przy wyprowadzaniu z przeciągnięcia – zapas  2007-04-01
    • 63  Żagiel – silny wiatr, odchyłka, turbulencje – złamanie kręgosłupa  2007-04-07  Unisław
    • 52  Skrzętla – zderzenie w powietrzu dwóch paralotni – bez obrazeń  2007-04-22
    • 55  Bassano – zderzenie dwóch paralotni – przepołowienie skrzydła, zapas.  2007-05-01
    • 54  Skrzyczne – złe przygotowanie skrzydła do lotu – przeciągnięcie po starcie  2007-05-19
    • 56  Alpy – przeciągnięcie przy lądowaniu – złamanie kręgosłupa  2007-05-24 Lugano
    • 57  hol – urwanie się wyczepu – lądowanie w spadochronowaniu  2007-07-15  Michałków
    • 58  Hol – lockout przy starcie – uraz psychiczny u ucznia.  2007-07-26  byłe lotnisko
    • 60  Hol – uszkodzenie wyczepu – asymetria ciągu, wyzwolenie zapasu  2007-08-25, Kroczewo
    • 62  Lijak – zderzenie podczas lądowania – stłuczenie kręgosłupa kursantki.  2007-09-13
    • 64  Hol – skrócone sterówki, przeciągniecie po starcie – złamanie ręki  2007-10-14 Piła

Zdarzenia niezgłoszone

    • Połowa lutego. Po wciągnięciu na 3400 gdy ulewa zaczęła zamieniać się w lód pilot zwinął masywnie czaszę wieszając się na A taśmach i owijając je na ramionach spadał 2000 m, potem z trudnością otworzył czaszę w ulewie wylądował zaczepiając o drzewo uszkodził swego Mercurego. Poszukiwania trwały do późnej nocy, ponieważ jego sprzęt elektroniczny był zalany.
    • Meksyk, przed 20 lutego, 4 kregi złamane, lądowanie przygodne w miejscu turbulentnym i termicznym.
    • 19 luty Klonówka zaliczone kilka drzewek. Trzy drzewowania, dwa przewiania na zawietrzną i jedna sytuacja kolizyjna z otarciem się w powietrzu.
    • 25 marzec Skrzyczne poskładanie z lądowaniem na drzewach.
    • 31 marzec zapas na Skrzętli
    • Marzec Przeciągnięcie Reactiona z mocnym napędem po starcie.
    • 2 kwiecień uszkodzenie podwieszenia w napędzie Frees Breeze podczas spirali
    • 8 kwietnia złamanie miednicy po starcie w Bassano koło lotniowego. Chyba złożenie. (Wielkanoc)
    • 14 kwiecień Żar Jaworzynka. Złamanie kręgosłupa na Jaworzynce, zahaczenie o drzewa przy podejściu do lądowania.
    • 25 kwiecień pilot PPG założył gumkę zaciskającą gaz w napędzie i zapomniał ją zdjąć przy ponownym uruchomieniu. Silnik niespodziewanie wszedł na obroty stwarzając zagrożenie dla pilota.
    • 28 kwiecień pilot lecąc z napędem robi zdjęcia, powietrze niespokojne duża klapa, skręcenie w taśmach, zapas.
    • 28 kwiecień. Ozon przewiany przeciągnięcie przy wejściu w komin i korkociąg do ziemi.
    • 1 maja Bassano – pilot przy wprowadzania skrzydła w spiralę z bujnięcia dostał klapę, która wprowadziła szybką rotację – rzucał zapas
    • 2 maja w okolicach Szczawnicy pilot podczas startu przewrócił się z powodu nierówności. Ból w plecach. Silny wiatr, być może złamany kręgosłup.
    • 3 maja Bassano lądowanie pilota z głębokiego zakrętu – stłuczona pięta.
    • 5 maja Javorowy poskładanie w rotorze na zawietrznej i zapas. Skrzydło Atis.
    • Maj –  złamanie ręki.Maj – poskładanie i upadek – potłuczenia
    • 10 czerwiec spadochronowanie po odwijaniu uszu na podejściu do lądowania- śmierć pilota na lotnisku
    • Pierwsza połowa czerwca – podczas startu na trajce splątanie i upadek w głębokim zakręcie – uszkodzenie tkanek miękkich u pilota.
    • 22 czerwiec paralotniarz zerwał linię energetyczną
    • 23 czerwiec  góra Rohaczka , połówka po starcie, uderzenie w stok, złamana ręka, rozbity kask.
    • Czerwiec, Polak, uczeń zderzył się z Czechem. Obaj uczniowie rzucili zapas, uraz kręgosłupa u Polaka bo zawadził o drzewo przy lądowaniu
    • Czerwiec fronsztal, drzewa
    • 1 lipiec. Paczka na Skrzycznem
    • 1 lipiec. Lewa noga duży paluch -złamanie ze zmiażdżeniem lewa ręka – paluszek- złamanie
    • 6 lipiec poskładanie po wleceniu w turbulencje po dwóch Migach. Zapas mały, duże opadanie ale miękka łąka złagodziła upadek.
    • 14 lipiec Przelot Boeinga nad Krzepicami na wysokości poniżej 1000 metrów – możliwa sytuacja kolizyjna
    • 15 lipiec. Lotnisko Borsk. Użycie zapasu podczas holu na skutek pomyłkowego zrozumienia komendy „lina poszła” wydanej drugiemu pilotowi. Braki w wyszkoleniu pilota.
    • 15 lipiec. Lotnisko Borsk. Zwichnięcie barku podczas startu przy słabym wietrze lekko w plecy (za duża prędkość startu). Start z splątaniem i brak możliwości wydania komendy stop z powodu braku KS.
    • 15 lipiec –  Lądowanie na świerkach.
    • 15 lipiec. Podczas szkolenia na pierwszy etap instruktor nie zwrócił uwagi, że pilot nie zapiął udówek na skutek czego wypadł z uprzęży przy starcie.
    • 15 lipiec. Lądowanie na drzewach NOVA Mambo
    • 9 sierpień Władysławowo przerwanie startu trajki z klifu, zawiśnięcie na drzewach, złamanie nogi.
    • Bez daty – pilot mając problemy z zapięciem kokpitu zapomniał o zapięciu taśm nośnych. Przy starcie wysunął się z uprzęży.
    • 5 wrzesień  PPG na podejściu Pyrzowic.
    • 14 wrzesień PPG na podejściu Rębiechowa
    • 30 wrzesień Przeciągnięcie przy podejściu do lądowania na lotnisku – złamanie?
    • Koniec września –  Bassano podczas podejścia do lądowania uczeń nie wykonał polecenia i uderzył w ścianę. Złamane nogi i kręgosłup.
    • 3 październik Władysławowo spirala do plaży – złamanie kręgosłupa
    • 3 październik Dębina – lądowanie w drzewach poobijane żebra i nogi
    • 5 październik PPG na podejściu Rębiechowa
    • 9 październik Janowiec mocne warunki klapa, krawat gleba – bez obrażeń.

Aktywność pilotów w zgłaszaniu zdarzeń na stronę PSP maleje z roku na rok. Zbierając doniesienia o zdarzeniach metodami plotkarskimi udało mi się zebrać czterokrotnie więcej doniesień, niż zgłoszonych oficjalnie poprzez stronę PSP.  W związku z tym jestem zmuszony zaprzestać podsumowywania zdarzeń, gdyż moje wysiłki z tak nikłym poparciem pilotów robią się niewiarygodne a w dodatku moja praca zaczyna wyglądać jak polowanie na nieszczęśliwe zdarzenia, co w najmniejszym stopniu mi nie odpowiada. Do podsumowywania zdarzeń powrócę gdy ilość zgłoszeń zacznie odpowiadać w większym stopniu zdarzeniom paralotniowym. Do tego czasu każdy samodzielnie będzie mógł opracowywać sobie zgłoszone zdarzenia. Oczywiście nadal będę publikował te zdarzenia, które dotrą do mnie poprzez stronę PSP.

Zbigniew Gotkiewicz

Czyli gotek - założyciel PSP, lata od zawsze, startuje w zawodach, testuje skrzydła, uczy latać, ekspert od spraw bezpieczeństwa

  • email: psp@psp.org.pl

    Polskie Stowarzyszenie Paralotniowe
    ul. Nad Wisłą 4A, 04-987 Warszawa

    NIP 527 251 23 14
    REGON 140534339
    KRS 0000236118